اثر تنش خشکی بر رشد و محتوای گلیکوزیدهای استویول در گیاه استویا (Stevia rebaudiana)

Authors

  • جواد هاشمی استادیار، پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
  • علی احمدی دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • علیرضا عباسی دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • مجتبی کریمی دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
Abstract:

به‌منظور بررسی اثر تغییرات رطوبتی خاک بر رشد و کیفیت گلیکوزیدهای استویول در استویا (Stevia rebaudiana B.)، آزمایشی گلخانه­ای در قالب طرح­ کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (منطقۀ مرکزی کشور- اصفهان) در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای رطوبتی براساس تلفیقی از ظهور علائم ظاهری گیاه (عدم پژمردگی تا پژمردگی شدید) و رطوبت خاک اعمال شدند. به‌این‌ترتیب تیمارها براساس 1/19، 1/15، 9/11 و 1/9 درصد رطوبت وزنی خاک آبیاری شدند که با توجه به شرایط گلخانه، این سطوح تنش رطوبتی با دور آبیاری 3، 6، 9 و 12 روز ایجاد شد. نتایج نشان داد کاهش رطوبت خاک تا دور آبیاری 9 روز، تأثیری در ارتفاع بوته و وزن خشک برگ­ استویا نداشت، ولی دور آبیاری 12 روز، سبب کاهش معنا­دار رشد گیاه شد. بیشترین شاخص برداشت با دور آبیاری 6 روز به‌دست آمد (36/51 درصد). کاهش رطوبت خاک سبب افزایش معنا­دار محتوای استویوزاید و دالکوزاید A شد، ولی تأثیری بر انواع ربودیوزایدها (A، F و C) نداشت. محتوای کل گلیکوزیدهای استویول نیز با کاهش رطوبت خاک افزایش یافت و دور آبیاری سه روز، دارای کمترین مقدار گلیکوزید استویول بود. در همۀ تیمارها مقدار استویوزاید بیشتر از سایر گلیکوزیدهای استویول بود. حداکثر عملکرد قند استویولی با دور آبیاری 6 روز به‌دست آمد. نتایج کلی آزمایش نشان داد با کاهش رطوبت خاک (کمتر از 9/11 درصد وزن خاک) وزن خشک برگ استویا کاهش یافت، ولی محتوای گلیکوزیدهای استویول افزایش معنا­داری داشت. همچنین با دور آبیاری 6‌روزه بیشترین شاخص برداشت و عملکرد قند استویولی ایجاد شد. اگرچه با کاهش رطوبت خاک مقدار گلیکوزیدهای استویول افزایش یافت، به‌دلیل کاهش معنا­دار عملکرد برگ و عملکرد قند استویولی در فواصل آبیاری بیشتر از 6 روز (کاهش رطوبت خاک زیر 1/15 درصد وزنی)، به‌نظر می­رسد تشدید خشکی بیشتر از این حد سبب افت عملکرد استویا می­شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تنش خشکی بر رشد و محتوای گلیکوزیدهای استویول در گیاه استویا (stevia rebaudiana)

به منظور بررسی اثر تغییرات رطوبتی خاک بر رشد و کیفیت گلیکوزیدهای استویول در استویا (stevia rebaudiana b.)، آزمایشی گلخانه­ای در قالب طرح­ کاملاً تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (منطقۀ مرکزی کشور- اصفهان) در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای رطوبتی براساس تلفیقی از ظهور علائم ظاهری گیاه (عدم پژمردگی تا پژمردگی شدید) و رطوبت خاک اعمال شدند. به این ترتیب تیمارها براسا...

full text

اثر سیلیکون بر افزایش تحمل به خشکی گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش رطوبتی

استویا با نام علمی Stevia rebaudidna گیاهی است که در سال‌های اخیر به علت تولید گلیکوزیدهای شیرین که فاقد کالری هستند، اهمیت زیادی یافته است. در بین تنش‌های غیرزنده، خشکی مهم‌ترین مشکل زراعی است که باعث کاهش عملکرد در محصولاتی می‌شود که به‌صورت دائم یا دوره‌ای در معرض آن قرار می‌گیرند. سیلیکون اثرهای مفیدی بر رشد، عملکرد و بهبود تحمل برخی گیاهان در برابر تنش‌های زیستی و غیرزیستی دارد. هدف از این...

full text

اثر محلول‌پاشی سلنیوم، بور و آهن بر برخی صفات فیزیولوژیک و گلیکوزیدهای استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش شوری

به‌منظور بررسی محلول‌پاشی سلنیوم، بور و آهن بر عملکرد برگ، میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و میزان گلیکوزیدهای استویول گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش شوری، آزمایشی در شهرستان انزلی- استان گیلان به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 95-1394 اجرا شد. سطوح تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم در چهار سطح شاهد (کمتر از 10)، 30، 60 و 90 ...

full text

اثر تنش شوری بر برخی صفات مورفولوژیک گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) در شرایط درون شیشه‌ای

استویا با نام علمی Stevia rebaudiana Bertoni گیاهی دارویی، چند­ساله و علفی از خانواده Asteraceae دارای گلیکوزیدهای شیرین در برگ­هایش می­باشد. شوری یکی از تنش­های مهم محدود­کننده تولیدات کشاورزی می­باشد. شوری با تاثیر گذاشتن بر روی بیشتر فعالیت­های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی، رشد و نمو گیاه را تحت تاثیر قرار می­دهد. به منظور مطالعه اثر تنش شوری بر صفات مورفولوژیکی گیاه استویا آزمایشی در ...

full text

اثر مدت و سطح تنش غرقاب و کود نیتروژن بر صفات رویشی گیاه استویا (.Stevia rebaudiana B) در اقلیم رشت

عصاره خام گیاه استویا حاوی ماده شیرین کننده‌ای است که از برگ های این گیاه بدست می آید و به عنوان یک شیرین کننده کم کالری مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمایش گلدانی با هدف مطاالعه اثر سطح تنش غرقاب ، مدت غرقاب و کود نیتروژن بر رشد اندام‌های هوایی گیاه استویا در دانشگاه گیلان در سال 1392 انجام شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح تنش غرقاب شامل (صفر، 5- ...

full text

بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و پتاسیم بر خصوصیات مورفولوژی وشیمیایی گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)

      به منظور بررسی اثرسطوح مختلف نیتروژن و پتاسیم بر خصوصیات مورفولوژیکی و شیمیایی گیاه دارویی استویا تحت شرایط گلخانه، آزمایشی در سال زراعی 1389 در پژوهشکده بیوتکنولوژی شمال کشور به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد که در آن نیتروژن در چهار سطح (صفر،20،40،60) کیلوگرم در هکتار و پتاسیم در چهار سطح (40،30،20 و صفر) کیلوگرم در هکتار در نظر گرفته شد. صفات مورد انداز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 4

pages  693- 702

publication date 2013-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023